Beata Garnyte

Wdzięczność jest przejawem kultury duchowej człowieka

We wtorek, 2 października, przy ulicy Świętojańskiej w Wilnie odbyło się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej Józefa Zawadzkiego - wybitnego wydawcy i księgarza dziewiętnastowiecznego.

Na uroczystość, związaną z tym wydarzeniem, przybyło wielu dostojnych gości. Ze strony Polski obecni byli m. in. żona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Jolanta Kwaśniewska, Ambasador RP w Wilnie Eufemia Teichmann, Konsul Generalny RP w Wilnie Mieczysław Jackiewicz, minister kancelarii prezydenta Kwaśniewskiego Andrzej Majkowski, Litwę zaś reprezentowali m. in. zastępca mera miasta Wilna Algirdas Čiucelis, rektor Uniwersytetu Wileńskiego R. Pavilionys.

Po przedstawieniu w kilku szkicach sylwetki znanego wileńskiego wydawcy i księgarza, odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku jego czci przypadło w udziale żonie Prezydenta RP Jolancie Kwaśniewskiej, po czym nastąpił akt poświęcenia tablicy, którego dokonał proboszcz kościoła pw. Świętego Duha ks. Jan Kasiukiewicz.

Na zakończenie uroczystości przy ulicy Świętojańskiej z krótkim koncertem wystąpił zespół z Landwarowa,,Lira", kierowany przez Władysława Korkucia. Zespół zaśpiewał 3 utwory - "Gaude Mater Polonia" oraz 2 piosenki napisane do słów Mickiewicza: "Wilię" i balladę ,,Świteziankę,. Te ostatnie utwory do koncertu zostały wlączone nieprzypadkowo. To właśnie za sprawą Józefa Zawadzkiego i w jego drukarni w roku 1822 światło dzienne ujrzał sławny tomik Adama Mickiewicza "Ballady i romanse".

Oprócz tego w budynku przy ulicy Świętojańskiej, w którym Józef Zawadzki już w roku 1805 założył drukarnię, wydawane były książki w języku polskim, francuskim, niemieckim, angielskim, w tym również dzieła Joachima Lelewela czy braci Śniadeckich.

lnicjatorami umieszczenia na elewacji domu przy ulicy Świętojańskiej tablicy pamiątkowej ku czci Józefa Zawadzkiego są Konsul Generalny RP w Wilnie Mieczysław Jackiewicz i Fundacja Kultury Polskiej im. Józefa Montwiłła w Wilnie w osobie Henryka Sosnowskiego. Tablice tę zaproiektował i wykonał rzeźbiarz wileński Andriej Zubkow.

Wspomniany wyżej projekt nie doszedłby jednak do skutku, gdyby nie udział sponsorów, wśród których są samorząd miasta Wilna, Uniwersytet Wileński oraz polska spółka "Budimex".

Program uroczystości, związanych z uczczeniem pamięci wybitnego wileńskiego wydawcy i księgarza, uwieńczyło złożenie kwiatów na grobie Józefa Zawadzkiego na dawnym cmentarzu św. Piotra i Pawla na Antokolu (obecnie Saules).

Na zdjęciu: tablica pamiątkowa ku czci Józefa Zawadzkiego; dom, w którym się mieściła drukarnia Zawadzkiego

Fot. Bronisława Kondratowicz

NG 46 (431)