Już zaledwie kilka dni dzieli nas od tak doniosłego wydarzenia, jakim dla wszystkich mieszkańców ziemi jest początek nowego tysiąclecia. Każde państwo, każdy naród, społeczeństwo i oczywiście rodzina stara się jak najlepiej do tego przygotować, tak by mijający wiek zostawił jak najwięcej miłych wspomnień.

Z pewnością data 17 grudnia 1999 roku takie właśnie wspomnienia zostawi w pamięci i sercach wszystkich zgromadzonych tego dnia w dobrze znanej mieszkańcom Wilna szkole na Krupniczej. Tego dnia odbyła się bowiem uroczysta inauguracja Gimnazjum im. Adama Mickiewicza - pierwszego polskiego gimnazjum w niepodległej Litwie. Na inaugurację, zgodnie z wolą nauczycieli i gimnazjalistów, zaproszeni zostali wszyscy ci, którzy w znacznym stopniu przyczynili się do zmiany statusu tej szkoły, a których dyrektor Czesław Dawidowicz z całym przekonaniem nazwał prawdziwymi przyjaciółmi.

Tak więc tego grudniowego dnia by dzielić radość młodych entuzjastów do Gimnazjum im. Adama Mickiewicza przybyli m. in. Radca Prawny Ambasady RP w Wilnie Ryszard Rojek, Konsul Generalny RP w Wilnie prof. Mieczysław Jackiewicz, posłowie na Sejm RL Artur Płokszto i Jan Mincewicz, Dyrektor Departamentu do Spraw Mniejszości i Wychodźstwa Remigijus Motuzas, Prezes Związku Polaków na Litwie Ryszard Maciejkianiec, Prezes Polskiej Macierzy Szkolnej Józef Kwiatkowski, Ministerstwo Oświaty i Nauki Litwy reprezentowała Barbara Kosinskienë. Ponadto, by "być przy narodzinach dziecka" w progach szkoły zawitali dwaj księża - ksiądz proboszcz kościoła pw. Ducha św. Jan Kasiukiewicz (który też należy do grona wychowanków jedenastki) i ksiądz prałat Krzysztof Pastuszak z Brukseli, któremu przypadło w udziale prowadzić w tym roku rekolekcje adwentowe w kościele Ducha św. Licznie przybyli tego dnia również dyrektorzy innych polskich szkół, w tym W. Baranowski (Szkoła Średnia nr 5), A. Błaszkiewicz (Szkoła im. Jana Pawła II). Burzę owacji wśród zgromadzonych na sali wywołało przedstawienie ostatniego spośród gości, a był nim przybyły z Warszawy jeden z potomków Wieszcza, którego imię z dumą nosi Gimnazjum - Roman Gorecki.

Uroczysta inauguracja Gimnazjum im. Adama Mickiewicza rozpoczęła się, zgodnie z tradycją, od wniesienia do sali 2 sztandarów - 1 z nich szkole został ofiarowany przez wychowanków Gimnazjum im. Adama Mickiewicza z okresu międzywojennego, drugi zaś został wykonany na zamówienie szkoły w roku 1992. Tuż po wniesieniu sztandarów gimnazjaliści odśpiewali hymn szkoły - "Pieśń filaretów", po czym głos zabrał dyrektor szkoły Czesław Dawidowicz. Powitał on wszystkich obecnych na sali, w szczególności zaś młodych gimnazjalistów, z myślą o których i został podjęty trud zmiany statusu szkoły. Droga do wymarzonego celu była długa i ciernista. Gimnazjum im. Adama Mickiewicza nie powstało w próżnym miejscu. Gimnazjum, mające tego samego patrona, działało w Wilnie już od roku 1922, zaś od roku 1926 siedziba jego mieściła się naprzeciwko kościoła pw. Ducha św.

Na Krupniczą, do dawnego przytułku dzieci żydowskich, gimnazjum zostało przeniesione po rozpoczęciu się drugiej wojny światowej. Od tego też czasu cała działalność tej polskiej szkoły jest nieodłącznie związana z tą ulicą. To właśnie tu tuż po wojnie została utworzona szkoła początkowa, która w roku 1953 została przekształcona w Szkołę Średnią nr 11. Pierwszym dyrektorem tej nowej szkoły został mianowany Aleksander Karuża, który też doprowadził ją do prawdziwego rozkwitu. Już w roku 1957 miała miejsce pierwsza promocja - szkołę na Krupniczej opuściły 2 klasy maturalne. Część byłych wychowanków do dziś podtrzymuje ścisłe kontakty ze szkołą.

Podczas swej wypowiedzi dyrektor, a i goście, którzy przyszli tego dnia by złożyć wszystkim gospodarzom gimnazjum jak najserdeczniejsze życzenia, niejednokrotnie podkreślali, że droga do nadania szkole statusu gimnazjum była długa i ciernista. Rozpoczęła się już w roku 1994, kiedy to miała miejsce pierwsza nieudana próba zmiany statusu szkoły. Próba ta nie zniechęciła ani uczniów, ani nauczycieli, w wyniku czego dwa lata później, w roku 1996 powstały pierwsze, jak na razie eksperymentalne klasy gimnazjalne. Wydarzenie to stało się dla całej szkoły swego rodzaju egzaminem, podczas którego specjalnie w tym celu powołana komisja oceniała pracę uczniów i nauczycieli, ich potencjał. Egzamin ten, jak powiedziała jedna z obecnych na sali członków tej komisji, pani Luda Pietrauskienë, został złożony wręcz śpiewająco. W wyniku tego 11 czerwca 1999 roku minister K. Platelis wileńskiej Szkole im. Adama Mickiewicza nadał "realinio profilo gimnazijos statusa" ("status gimnazjum kierunku realnego").

Czesław Dawidowicz wyraził przekonanie, że teraz, kiedy inauguracja stała się już faktem dokonanym, gimnazjum nabierze rozpędu, zaś uczniowie "będą godni miana gimnazjalistów". Z tego też względu właśnie im, młodym gimnazjalistom, został przekazany klucz od szkoły jako symbol władzy, a jednocześnie jako symbol odpowiedzialności za szkołę i za własne czyny. W odpowiedzi na ten symboliczny gest gimnazjaliści wypowiedzieli słowa przysięgi na wierność hasłom pielęgnowanym przez filomatów i filaretów, a których główne idee zostały zawarte w trzech słowach - "Ojczyzna. Nauka. Cnota.". Tym samym zaś została zapoczątkowana nowa tradycja, która będzie pielęgnowana przez następne pokolenia wychowanków gimnazjum. Tymczasem zaś w księdze historycznej Gimnazjum im. Adama Mickiewicza zostały umieszczone pierwsze 24 nazwiska nauczycieli i 167 nazwisk gimnazjalistów, których imiona już w dniu obecnym przeszły do historii.

Tu należy wspomnieć jeszcze jedno, równie doniosłe wydarzenie, które miało miejsce podczas uroczystej inauguracji pierwszego polskiego gimnazjum, a mianowicie wręczenie trzem nauczycielkom tej szkoły Medali, przyznanych przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej Mirosława Handke. Medale te Danucie Lach, Sabinie Liminowicz i Grażynie Siwickiej wręczył Konsul Generalny RP w Wilnie prof. Mieczysław Jackiewicz. Składając w imieniu wszystkich nagrodzonych podziękowanie za docenienie trudu nauczycielskiego pani Grażyna Siwicka stwierdziła: "Robimy to, co robimy - wychowujemy naszą młodzież".

Tego tak doniosłego dla polskiego społeczeństwa na Litwie dnia, nauczyciele i uczniowie Gimnazjum im. Adama Mickiewicza usłyszeli wiele ciepłych słów zachęty do dalszej pracy. Z radością należy stwierdzić, że w trzecie tysiąclecie wkraczamy mając w Wilnie pierwsze polskie gimnazjum i z cichą nadzieją, że nie będzie to jedyna tego typu placówka oświatowa na Litwie.

Chętnym nawiązania współpracy z gimnazjum podajemy adres: Litwa, Wilno, ul. Kruopu (Krupnicza) 11,
tel. (3702) 23-55-01.

Na zdjęciu: nagrodzone nauczycielki: Danuta Lach, Sabina Liminowicz i Grażyna Siwicka; dyrektor Cz. Dawidowicz wręcza klucz od gimnazjum swym wychowankom

Fot. Jerzy Karpowicz

NG 52 (437)