Beata Garnyte

Chrześcijaństwo w sztuce Litwy

28 grudnia 1999 roku w Muzeum Sztuki Użytkowej przy ul. Arsenalo 3 otwarta została wystawa zatytułowana "Chrześcijaństwo w sztuce Litwy". Wystawa ta jest tym donioślejsza, iż została zorganizowana jako odpowiedź na apel papieża Jana Pawła II, by godnie uczcić jubileusz roku 2000. Na wystawę tę składa się około 5000 eksponatów, które pochodzą zarówno ze zbiorów muzealnych, jak i od osób prywatnych. Są to unikatowe starodruki, rzeźby ludowe, bogate zbiory klasztorne.

Największe bodajże zainteresowanie w kraju, jak i poza jego granicami wzbudził eksponowany po raz pierwszy skarbiec katedralny. Skarbiec Katedry Wileńskiej zaczęto gromadzić już w XIV wieku, tuż po przyjęciu przez Litwę w roku 1387 chrztu. Po rozpoczęciu się w roku 1939 II wojny światowej skarbiec ten został zamurowany w podziemiach Katedry. Po wojnie nie został odnaleziony i przez długi czas uważany był za zaginiony. Został odkryty dopiero w roku 1985 i umieszczony w Litewskim Muzeum Malarstwa. Opiekunami tego znaleziska zostali dyrektor tego muzeum, Romualdas Budrys, badacz Katedry, archeolog Napoleonas Kitkauskas, a także Juozas Stasiulaitis, były kierownik inspekcji do spraw ochrony wileńskich zabytków. Grupka wtajemniczonych to niezwykłe wydarzenie trzymało w ścisłej tajemnicy. O istnieniu tego niezwykłego skarbu świat się dowiedział dopiero w roku 1998, zaś jego ekspozycja stała się możliwa dopiero w roku 1999, kiedy to dzięki ekspozycji "Bitwy pod Grunwaldem" J. Matejki stary Arsenał otrzymał odpowiednie zabezpieczenie, potrzebne do zaprezentowania tak bezcennych dzieł, które się złożyły na skarbiec katedralny. A są to nie lada okazy - dary królów, książąt, sławnych magnatów i biskupów. Na wystawie tej obejrzeć można m. in. relikwiarz z relikwiami św. Stanisława, szczerozłotą monstrancję wysadzaną drogimi kamieniami, pochodzącą z XVII wieku, ofiarowaną przez kanclerza Alberta Gasztołda, szyte złotem i perłami szaty liturgiczne.

Wszystkich zwiedzających wystawę zainteresuje również wystawa malarstwa zachodnioeuropejskiego ze zbiorów litewskich muzeów oraz obrazów sakralnych, między innymi pędzla Franciszka Smuglewicza czy Szymona Czechowicza.

Wystawa ta będzie czynna do 30 października 2003 roku. Datę tę obrano nieprzypadkowo, wtedy bowiem upływa 750 rocznica chrztu i koronacji Mendoga.

Wstęp na wystawę kosztuje 8 litów. Emerytom, młodzieży szkolnej i akademickiej przysługuje 50% zniżka. Wystawa jest czynna od wtorku do niedzieli od godziny 11. 00 do 18. 00.

NG 3 (439)