Ramunë SAKALAUSKAITE

Wojna - wyrazom obcym

Grożą akcjami protestu

Jeśli przewodnicząca Państwowej Komisji Języka Litewskiego Danguolë Mikulënienë również nadal będzie przestrzegała zasady, żeby nie wyrzekać się używanych od dawna słów międzynarodowych, to Litewska Partia Narodowa "Jaunoji Lietuva" przeprowadzi demonstracje protestu.

Przywódca młodolitwinów, poseł na Sejm Stanislovas Buškevičius, komentując twierdzenie D. Mikulënienë, że nie trzeba się śpieszyć ze zmianą obcojęzycznych słów, społeczeństwo bowiem jest do nich przyzwyczajone, oburzał się: "Taka mowa oznacza, że z biegiem czasu można też przyzwyczaić się i do okupacji, i do przestępstw".

Zarzuty językoznawcom

We wrześniu roku ubiegłego Sejm, dzięki zabiegom S. Buškevičiusa, zatwierdził zasady ustawy o podstawach państwowej opieki nad kulturą etniczną.

Rząd został zobowiązany do opracowania programu zachowania narzeczy i etnicznych nazw miejscowości oraz trybu zrealizowania zastępowania obcojęzycznych słów litewskimi odpowiednikami.

\Pracę tę powierzono 19-osobowej komisji, w której partię "Jaunoji Lietuva" reprezentuje historyk Edvardas Kriščiűnas.

"Językoznawców interesują wyłącznie przecinki i średniki. Przetrwanie narodu jest im obojętne" - oświadczył E. Kriščiűnas.

Przewodnicząca Komisji Języka Litewskiego D. Mikulënienë powiedziała dziennikowi "Lietuvos rytas",że propozycji E. Kriščiűnasa, aby zmienić słowo "komputer", sprzeciwili się specjaliści od terminologii, nie ma bowiem litewskiego odpowiednika.

Ćwiczenia językowe dla społeczeństwa

Jak powiedziała D. Mikulënienë, nie wystarcza, aby wyraz obcy zastąpić wyrazem litewskim. Ważne jest, czy do języka litewskiego wchodzi on sam, czy też można utworzyć od niego inne wyrazy.

E. Kriščiűnas proponuje, aby do tworzenia nowych wyrazów zaangażować znaczną część społeczeństwa: "Najlepsze neologizmy można byłoby ogłaszać w telewizji, gdy transmitowane są mecze piłki nożnej lub koszykówki, i w ten sposób poznać reakcję społeczeństwa".

("Lietuvos rytas" z 18 lutego 2000 r.)

NG 10 (446)